لجستیک فرایند انتقال کالا از نقطهای به نقطه دیگر را شامل میشود. به عبارتی لجستیک (Logistics) به عنوان یک علم و صنعت، فرایند برنامهریزی، اجرا و کنترل عملیات حرکت کالا از منبع تولید به مقصد نهایی (مشتری) را دربرمیگیرد. هدف اصلی این فعالیت، بهینه کردن فرایند حمل و جابهجایی کالا و مدیریت زنجیره تأمین است.
فرایند لجستیک اقداماتی از جمله برنامهریزی، حمل ونقل، انبارداری، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت فرایند و مدیریت مواد را شامل میشود. همچنین، این علم به استفاده از فرایندهای پیشرفته و استفاده از تجهیزات با دقت بالا و صرفهجویی در زمان و هزینه اشاره میکند. به طور کلی باید گفت که لجستیک بخشی از زنجیره تأمین است و فعالیتهای داخل این زنجیره را دربرمیگیرد.
در این فرایند، فعالیتهای مختلفی ازجمله مدیریت انبار، حمل و نقل، مدیریت خرید، مدیریت تولید و مدیریت توزیع محصولات به مشتریها، باید انجام گیرد. به همین دلیل لجستیک به عنوان یک علم مهم و صنعتی برای سازمانهای مختلف از جمله تولیدکنندگان، توزیعکنندگان و خدماترسانان، بسیار حائز اهمیت و قابل توجه است.
زنجیره تأمین (Supply Chain) چیست؟
زنجیره تأمین (Supply Chain) به فرایند توزیع کالا و خدمات از مرحله تأمین مواد اولیه تا تحویل کالا به مشتری نهایی گفته میشود. این فرایند شامل هماهنگی و همکاری بین تولیدکنندگان، تأمینکنندگان، توزیعکنندگان، خدماترسانان و مشتریها است.
زنجیره تأمین مجموعهای از فعالیتها، شامل تمامی فعالیتهای مرتبط با برنامهریزی و اجرای فرایند تولید، حمل ونقل، انبارداری، مدیریت زنجیره تأمین و توزیع کالا است.
زنجیره تأمین در بهبود کیفیت، افزایش سرعت و بهبود هزینهها برای سازمانها بسیار مهم است و منجر به کاهش هدررفت کالا، بهینه سازی فرایند و کاهش زمان تحویل محصولات به مشتریها میشود. لجستینک و زنجیره تأمین مکمل یکدیگر هستند.
لجستینک بر چند نوع است؟
لجستینک در دو دسته اصلی برونسو و درونسو دستهبندی میشود و بر اساس خدماتی که در صنعت ارائه میشود دارای زیرشاخههای دیگری است که در ادامه مهمترین آنها را بررسی خواهیم کرد.
لجستیک درونسو (Inbound Logistics) چیست؟
لجستیک درونسو (Inbound Logistics) به عنوان یکی از انواع لجستیک بر فرایند کنترل و مدیریت جریان کالا و مواد اولیه ورودی به سازمان از سوی تأمینکنندگان مختلف اشاره دارد. در واقع، لجستیک درونسو فرایند حمل و نقل، مدیریت و انبارداری کالاها و مواد اولیه از نقطه تأمین تا ورود به سازمان را پوشش خواهد داد.
هدف اصلی لجستیک درونسو بهینهسازی جریان کالا و کاهش هزینههای ناشی از فرایند حمل و نقل و انبارداری است. لجستیک درونسو مشمول فعالیتهایی از جمله برنامهریزی و سفارش مواد اولیه، مدیریت پرداخت، مدیریت انبار و هماهنگی با تأمینکنندگان است. هدف از انجام این فرایندها، به حداقل رساندن زمان تأمین مواد اولیه و کاهش هزینهها در مراحل بعدی تولید است.
در کل، لجستیک درونسو برای افزایش بهرهوری و بهبود عملکرد سازمان، از جمله کاهش هزینهها و بهبود کیفیت محصولات، بسیار حائز اهمیت است.
برای مثال میتوان به پروسه تأمین مواد اولیه برای تولید یک محصول اشاره کرد. فرض کنید شرکتی در حوزه تولید قطعات الکترونیکی فعالیت دارد. برای آنکه این شرکت بتواند محصولات مورد نیاز خود را تولید نماید،